Faktura jest głównym dokumentem w obiegu, którym posługuje się podatnik VAT. Skoro otrzymanie faktury wiąże się z pewnymi korzyściami finansowymi dla jej właściciela (możliwość odliczenia podatku naliczonego), nie dziwi fakt, że ustawodawca wskazał szereg elementów, które taki dokument powinien zawierać.
Faktura musi zawierać numery NIP.
Obowiązkowe elementy faktury wymienione są w art. 106e ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r.:
-
Data wydania,
-
numer seryjny określony w jednej lub kilku seriach, który jednoznacznie identyfikuje fakturę,
-
imię i nazwisko lub nazwę handlową podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
-
numer identyfikacyjny podatnika do celów podatkowych,
-
numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany dla celów opodatkowania lub podatku od wartości dodanej i pod którym otrzymał towar lub usługę,
-
datę dokonania lub zakończenia dostawy towaru lub usługi albo datę otrzymania zapłaty, jeżeli taka data jest oznaczona i różni się od daty wystawienia faktury,
-
nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
-
miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub wykonanych usług,
-
cena jednostkowa netto,
-
rabaty i obniżki cen,
-
wartość netto dostarczonego towaru lub wykonanej usługi,
-
stawka VAT,
-
łączna sprzedaż netto w podziale na sprzedaż stawkową i sprzedaż,
-
wysokość podatku od łącznej kwoty sprzedaży netto w podziale na kwoty według stawek VAT, łączną kwotę należności.
W związku z tym faktura musi zawierać również informację o NIP kupującego. W praktyce trudno sobie wyobrazić, aby sprzedawca nie podał swojego NIP na fakturze. Jeżeli zatem dokument sprzedaży pozbawiony jest numeru NIP, to nie można go nazwać fakturą w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy o VAT. Taki brak jest niewątpliwie wadą wystawcy faktury. Czy jednak stanowi to przeszkodę w rozliczeniu transakcji potwierdzonej takim dokumentem? Aby podatnik mógł zostać pozbawiony prawa do odliczenia, wady faktury muszą być na tyle istotne, aby dokument ten nie mógł być uznany za fakturę VAT.
Prawo do odliczenia VAT
Dla kupującego kwota podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT jest sumą kwot podatku na otrzymanych fakturach. Ustawodawca nie określił jednak podstawy prawnej, na podstawie której jakikolwiek błąd w fakturze pozbawia kupującego prawa do odliczenia podatku VAT. Nie oznacza to oczywiście, że nie ma błędów, które pozbawiają podatnika prawa do odliczenia. Ich katalog wymienia art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnikowi nie przysługuje odliczenie w przypadku popełnienia następujących błędów:
-
faktura została wystawiona przez organizację niebędącą podatnikiem VAT,
-
do transakcji zwolnionej lub niepodlegającej VAT została przypisana stawka podatku,
-
faktura dokumentuje zdarzenie gospodarcze, które nie miało miejsca,
-
faktura została wystawiona przez kupującego, a dokument ten nie został zaakceptowany przez sprzedającego.
Nie martw się, to tylko wada
Błąd formalny, polegający na wskazaniu w dokumencie wszystkich danych nabywcy, a pominięciu jedynie NIP nabywcy, nie oznacza braku prawa do odliczenia podatku naliczonego. Jest to wada techniczna.
W orzecznictwie administracyjnym wypracowano zasadę, że pozbawienie podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego może wiązać się jedynie z wadami faktury uniemożliwiającymi identyfikację podmiotów, przedmiotu transakcji oraz prawidłowe ustalenie kwoty podatku od tej transakcji . Podatnik nie może utracić tego prawa, jeśli w posiadanej przez niego fakturze popełniono błędy czysto techniczne o drobnym charakterze. Na tym tle pojawia się pojęcie „drobnych błędów”, czyli braków formalnych faktury, które nie mają wpływu na prawo do odliczenia podatku dochodowego.
Tak określił je Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 27 lutego 2008 r., sygn. nr I SA/Łd 1136/07. Sąd wskazał w nim, że prawo podatnika do odliczenia podatku VAT stanowi neutralność tego podatku i jest jego istotą. W związku z tym może być cofnięta tylko w sytuacji, gdy występują wady i braki, które nie pozwalają na identyfikację stron transakcji, przedmiotów oraz wysokości podatku.
Drobne błędy o charakterze technicznym nie mogą pozbawić Cię tego prawa. Zwrócono uwagę, że nadmierny formalizm może naruszać zasadę neutralności VAT już na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym z 1993 r., czego przykładem jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 kwietnia 1997 r., III SA 1859 / 95.
Takie samo stanowisko zajmuje europejski system sądowniczy. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w sprawie C-518/14 z dnia 15 września 2016 r. Sanex GmbH przeciwko Finanzamt Hannover-Nord, że fundamentalna zasada neutralności VAT wymaga, aby prawo do odliczenia podatku naliczonego było przyznawane pod warunkiem spełnienia istotnych warunków , nawet jeśli podatnicy nie dopełnili wszystkich wymogów formalnych, takich jak brak na fakturze numeru identyfikacyjnego dla celów tego podatku. Sąd przypomniał, że posiadanie faktury spełniającej wszystkie wymogi formalne nie jest warunkiem koniecznym do odliczenia VAT.
Stanowisko to podzielają również polskie organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2016 r., sygn. ITPP1/4512-495/16/BK. Dyrektor zwrócił w nim uwagę, że faktura jako dokument powinna przede wszystkim odzwierciedlać rzeczywiste zdarzenie gospodarcze. Z kolei elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy o VAT mają jedynie wartość dowodową. Brak numeru identyfikacyjnego VAT (NIP) z prawidłowymi danymi osobowymi i adresowymi jest jedynie wadą techniczną, która nie wyklucza prawidłowej identyfikacji kupującego i nie ma znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.
„Przepis art. 88 ustawy wymienia katalog przypadków, w których podatnik zostaje pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego od podatku naliczonego, ale nie wymienia naruszenia opisanego we wniosku (brak NIP) jako przesłankę negatywną, skutkującą utratą prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla rzeczywiste zdarzenie gospodarcze). Zatem brak NIP na fakturze nie przesądza o braku prawo do odliczenia VAT”.
Swoje stanowisko Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyraził w interpretacji indywidualnej z dnia 24 sierpnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.306.2022.2.KP
Brak numeru identyfikacyjnego VAT można skorygować adnotacją.
O ile brak NIP na fakturze nie jest błędem dyskwalifikującym dokument jako podstawę do odliczenia podatku VAT, o tyle błąd formalny jest również błędem i wymaga sprostowania. Nabywca towaru lub usługi może to zrobić poprzez wystawienie faktury korygującej. Zgodnie z art. 106k ust. 3 ustawy o VAT dokument taki musi zawierać następujące dane:
-
słowa „KOREKTA”
-
numer seryjny i data wydania,
-
imiona i nazwiska albo nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług, ich adresy oraz numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla celów podatkowych, a także numer, za pomocą którego jest zidentyfikowany dla celów podatkowych nabywca towarów lub usług, lub celów podatku od wartości dodanej,
-
dane zawarte na fakturze, której dotyczy zapis korygujący, o którym mowa w art. 106e ust. 1-6 ust. 1 ustawy o VAT, tj.:
-
Data wydania
-
numer seryjny określony w jednej lub kilku seriach, który jednoznacznie identyfikuje fakturę,
-
nazwy lub nazwy handlowe podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
-
numer identyfikacyjny podatnika do celów podatkowych,
-
numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany dla celów opodatkowania lub podatku od wartości dodanej i pod którym otrzymał towar lub usługę,
-
datę dokonania lub zakończenia dostawy towaru lub usługi albo datę otrzymania zapłaty, jeżeli taka data jest oznaczona i różni się od daty wystawienia faktury,
-
-
wskazanie treści korygowanych informacji oraz prawidłowej treści.
Istnieje inny sposób na poprawienie brakującego NIP na fakturze: kupujący może poinformować sprzedawcę o tym braku formalnym.
Ten ostatni na żądanie kupującego dokonuje korekty wskazanej wady zgodnie z wystawioną przez niego fakturą korygującą. W praktyce jednak zwykle kupujący zauważa błąd i za zgodą i zgodą sprzedającego usuwa brak formalny poprzez wystawienie noty kredytowej. Źródło podatki.biz
